Δευτέρα 1 Μαρτίου 2010

Η κρίση χτυπάει τους δημοσιογράφους και εργαζόμενους στα ΜΜΕ

απο την Νταρζάνου Α.
Δημοσιεύτηκε στην "Αυγή" στις 28/02/2010

Από τους πρώτους κλάδους που επλήγησαν από την οικονομική ύφεση, ήδη από τα τέλη του 2008 και ιδίως από τις αρχές του 2009, η βιομηχανία του Τύπου και των ΜΜΕ δέχεται διπλό χτύπημα και από την εξέλιξη της τεχνολογίας με τη δυναμική είσοδο του Internet στη διάδοση των πληροφοριών. Το χτύπημα στις επιχειρήσεις, μεταφέρεται αυτομάτως στις δυνάμεις της εργασίας και πλήττει άμεσα τους εργαζόμενους όλων των ειδικοτήτων.



Δεν είναι μόνο η κάμψη των πωλήσεων των εφημερίδων, που υπολογίζεται π.χ. για όλες τις μεγάλες κυριακάτικες γύρω στο -10% κατά μέσον όρο, αλλά ιδίως η πτώση της διαφημιστικής δαπάνης, συνολικά 17 % το 2009, σύμφωνα με τη Media Services, αλλά υπολογίζεται σε περισσότερο του 30% σε πραγματικές τιμές αγοράς, με αποτέλεσμα το κύριο έσοδο για τηλεόραση και ραδιόφωνο να μειωθεί δραματικά, ενώ χτύπημα είναι και για τον Τύπο, καθώς αποτελεί το 60-70% των εσόδων του. Επιπροσθέτως, η διάδοση της πληροφορίας μέσα από το Ιnternet δημιουργεί επιπλέον προβλήματα, ιδίως για τον Τύπο, όχι μόνο λόγω του αυξανόμενου ανταγωνισμού με ενημερωτικά σάιτ κάθε είδους, που “περικόπτουν” αναγνώστες, αλλά κυρίως γιατί δεν έχει βρει ακόμα αποτελεσματικό τρόπο να χρηματοδοτηθεί για τις ιντερνετικές του υπηρεσίες.

Σε αυτό το ζοφερό σκηνικό, η κυβέρνηση εξαγγέλλει ένα νεοφιλελεύθερο πρόγραμμα κατ' επιταγή των Βρυξελλών, που πλήττει την εργασία και την κοινωνική ασφάλιση: περαιτέρω ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων, συρρίκνωση του εργατικού εισοδήματος, αποδιάρθρωση του ασφαλιστικού συστήματος με άξονα την ιδιωτικοποίησή του.

Η βιομηχανία του Τύπου, ήδη εδώ και χρόνια, αποτελεί πιλοτικό πεδίο εφαρμογής των νεοφιλελεύθερων αναδιαρθρώσεων, όπως σημειώνει η παράταξη «Συσπείρωση Δημοσιογράφων- Δούρειος Τύπος»: της εντατικοποίησης, της εργασίας κατ’ αποκοπή, της μαύρης και ανασφάλιστης εργασίας και βεβαίως με τα επίπεδα ανεργίας διαρκώς να αυξάνουν. Η τάση αυτή επιβεβαιώνεται την τελευταία 2ετία σε όλο το φάσμα των επιχειρήσεων ΜΜΕ και παίρνει διαφορετικές μορφές: (α) μαζικές και συνεχιζόμενες απολύσεις εργαζομένων, δημοσιογράφων, τεχνικών, διοικητικών, στον ΑΝΤ-1, τηλεόραση και ραδιόφωνο, όπου δεν έχει μείνει κολυμπηθρόξυλο, στο Θέμα FM, στο Alter- ιδίως τεχνικοί, στην "Απογευματινή", στο Βήμα FM, απ' όπου σαρώθηκε από τον Σεπτέμβριο μέχρι σήμερα όλο το δυναμικό του πρώην City (β) λουκέτο μπήκε σε άλλα ΜΜΕ, με πρώτη τη μεγάλη καμπάνα του "Ελεύθερου Τύπου", στα περιοδικά "Diva", "Grazia", "Exodos" (γ) περικοπές αμοιβών έχουν ξεκινήσει ήδη στο "Έθνος" και την "Καθημερινή" (δ) όμως η μέθοδος της «εθελούσιας εξόδου» είναι αυτή που αξιοποιείται περισσότερο για την απώλεια θέσεων εργασίας και με... εξαιρετικά αποτελέσματα: στον Alpha ήδη εδώ και ενάμιση χρόνο, στον ΑΝΤ-1, ο οποίος αναγκάστηκε να προχωρήσει και σε απολύσεις, στον Σκάι 100.3, στην "Καθημερινή" και τελευταίως στον ΔΟΛ, στα "Νέα" και στο "Βήμα", όπου με τη μέθοδο τη... υποχρεωτικής «εθελουσίας» έχει προγραμματιστεί να περικοπεί το 20% του προσωπικού. Μάλιστα, το ποιοι θα αποχωρήσουν... εθελουσίως ορίζεται και ανακοινώνεται από τη διεύθυνση των εφημερίδων, ξεκινώντας από τους εργαζόμενους που βρίσκονται μερικά χρόνια πριν τη σύνταξη- και είναι αδύνατον να βρουν άλλη δουλειά.

Σε αυτές τις συνθήκες, η αβεβαιότητα των παλαιότερων εργαζομένων για τις θέσεις εργασίας τους συναντάται με την επισφάλεια των νέων εργαζομένων, οι οποίοι εντάσσονται στον κλάδο με ιδιαίτερα δυσμενείς όρους. Όπως σημειώνει η «Συσπείρωση», η νέα γενιά δημοσιογράφων εγκλωβίζεται μεταξύ ατέρμονης μαθητείας, αδήλωτης και ανασφάλιστης εργασίας και εξευτελιστικών αποδοχών μέσω Δελτίου Παροχής Υπηρεσιών (ΔΠΥ). Την ίδια ώρα, οι παλαιότεροι όλο και συχνότερα αδυνατούν να εξασφαλίσουν μια μισθωτή εργασία με αξιοπρεπείς αποδοχές και πλήρη ασφαλιστικά δικαιώματα και αναγκάζονται να εντατικοποιήσουν την εργασία τους, και να την κατακερματίσουν σε πολλαπλούς εργοδότες.

Ο «λαμπερός κόσμος των media», αν και ζηλευτός για πολλούς της νέας γενιάς, εξαντλείται γρήγορα στους λίγους και γνωστούς που βγαίνουν στο γυαλί της τηλεόρασης από τα στούντιο των ειδήσεων ή των εκπομπών, στα μικρόφωνα από τα στούντιο των ραδιοφώνων ή εργάζονται σε υψηλόβαθμες επιτελικές θέσεις. Η μεγάλη πλειονότητα είναι δημοσιογράφοι που εργάζονται σκληρά, χωρίς ωράριο και αμείβονται με τη συλλογική σύμβαση της ΕΣΗΕΑ - για παράδειγμα, μετά από 5 χρόνια με 890 ευρώ τον μήνα και μετά από 15 χρόνια με λιγότερα από 1.200 ευρώ τον μήνα. Μια πλειάδα άλλων δημοσιογράφων -η ΕΣΗΕΑ αριθμεί περισσότερα από 5.500 μέλη- εργάζονται πολλές φορές στην αφάνεια -τροφοδοτώντας τους “παραθυράτους” των Δελτίων με την ειδησεογραφία και το ρεπορτάζ τους- και σε ακόμα χειρότερη περίπτωση με «μπλοκάκι» και αποδοχές πολύ χαμηλότερες των συμβάσεων.

Ταυτόχρονα, πολλαπλές εξαγορές από συγκεκριμένους Ομίλους ΜΜΕ οδηγούν όχι μόνο σε συγκέντρωση και συνεπώς μεγαλύτερο “έλεγχο” της πληροφορίας και δυναμική χειραγώγησης της κοινωνίας, αλλά και σε εντατικοποίηση της εργασίας των δημοσιογράφων σε πολλαπλά ΜΜΕ (του “Ομίλου”) με “επιμίσθιο” ή χωρίς αμοιβή, ενισχύοντας παράλληλα και την ανεργία στον κλάδο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου